1. مقدمه
تست IMViC مجموعه ای از چهار آزمایش است که جهت تعیین وجود باکتری های خاص در یک نمونه استفاده می شود. درواقع کلمه IMViC از کنار هم قرار دادن حروف اول این آزمایش ها ساخته شده است:
I: مشخصه تست ایندول
M: مشخصه تست متیل رد
V: مشخصه تست وژس پرسکوئر
C: مشخصه تست سیترات
لازم به ذکر است حرف i جهت تلفظ بهتر کلمه به کار رفته است. البته در برخی منابع تحت عنوان مشخصه تست اینوزیتول استفاده می شود.
به طور کلی هر آزمایش ویژگی های متابولیکی متفاوتی از باکتری را ارزیابی می کند و به شناسایی آن کمک می کند. این یک تکنیک پرکاربرد در آزمایشگاه های میکروبیولوژیکی است. در ادامه به بررسی هر یک از آزمایش های ذکر شده می پردازیم.
2. تست ایندول
برای انجام این تست از محیط کشت های پپتون واتر یا تریپتـون بـراث و یا محیط کشت SIM استفاده می شود . در این محیط ها اسید آمینه تریپتوفان وجود دارد که مورد استفاده برخی از باکتریها قرار می گیرد . باکتریهای تولید کننده ایندول دارای آنزیم تریپتوفاناز هستند که قادر به شکستن و تجزیه تریپتوفان و تولید ایندول هستند. توجه شود که بهتر است محیط های غذایی فاقد گلوکز باشند زیرا گلوکز مانع تولید ایندول می شود . تست ایندول بعد از ۴۸ ساعت باید حتماً مورد بررسی قرار گیرد زیرا ایندول ممکن است بعدازاین مدت مورد حمله باکتری ها قرار گرفته و ناپدید شـود . جهـت تـشخیص توليـد ایندول در محیطهای کشت معمولاً از معرف کواکس برای میکروارگانیسم های هوازی و ارلیخ (ارلیش) برای میکروارگانیسم های بی هوازی استفاده می شود .
2.1. روش کار
1. تهیه محیط کشت مورد نظر داخل لوله آزمایش
2. کشت باکتری مورد نظر
3. اینکوباتور گذاری (37 درجه سانتی گراد و 48 ساعت)
4. افزودن 2 تا 3 قطره معرف کواکس جهت تشخیص تولید ایندول
5. تکان دادن لوله (به آرامی)
2.2. نتایج تست
اگر ایندول وجود داشته باشد رنگ قرمز پررنگی دربالای لوله تشکیل می شود ( حلقه ارغوانی ) ممکن است ۱۰ تا ۱۵ دقیقه طول بکشد تا حلقه ارغوانی تشکیل شود در این مدت لوله را متناوبا تکان دهید.
اگر از محیط کشت SIM در این آزمایش استفاده شود دو پارامتر دیگر نیز در این آزمایش تشخیص داده می شود . در این محیط کشت اسیدهای آمینه گوگرددار ( سیستئین و متیونین ) وجود دارند که بعضی از باکتریها آنها را مصرف کرده و تولید گاز H2S می کننـد وایـن گاز با آهن موجود در محیط واکنش داده و رسوب سیاهرنگ FeS به وجود می آید . بنابراین با بررسی وجود و یا عدم وجود رسوب سیاهرنگ در این محیط کشت می توان تولید و يا عـدم توليـد گاز H2S را توسط باکتریها تشخیص داد .
توجه! از ان جایی که محیط کشت SIM یک محیط کشت نیمه جامد است و نحوه کشت دادن در آن به صورت ضربه ای است و چون محیط کشت شفاف است مسیر کشت به صورت یک خط مستقیم مشخص است، بنابراین اگر بعد از گرمخانه گذاری اطراف مسیر کشت کدر شود، نشان دهنده متحرک بودن باکتری است.
3. تست متیل رد
هدف از انجام تست متیل رد تشخیص توانایی باکتری های مختلف در تولید اسید از گلوکز است. زیرا برخی از باکتری ها گلوکز را مصرف کرده و مقادیر زیادی اسید تولید می کنند که pH محیط را به زیر 4/4 کاهش می دهند. این موضوع را با استفاده از این تست میتوان بررسی کرد. زیرا معرف متیل رد در pH بالای 5/1 زرد و زیر 4/4 قرمز است.
3.1. روش کار
1. کشت باکتری در محیط کشت MRVP ( متیل ردوکس- پروسکوئر براث) یا محیط کشت گلوکز فسفات براث
2. اینکوباتورگذاری (دمای 25 یا 37 درجه سانتی گراد و 24 تا 48 ساعت)
3. افزودن 6 تا 8 قطره معرف متیل رد
3.2. نتایج تست
در صورت ایجاد رنگ قرمز نتیجه تست مثبت است و بدان معنی است که باکتری گلوکز را مصرف و اسید زیادی تولید کرده است و در صورت ایجاد رنگ زرد نتیجه تست منفی است و باکتری گلوکز را مصرف و اسید کم تولید کرده است.
4. تست وژس پرسکوئر
این تست جهت تشخیص باکتری هایی که گلوکز را تخمیر میکنند و استوئین تولید می کنند، به کار می رود. همچنین این تست جهت تشخیص اشرشیا کلی از انتروباکتر و کلبسیلا بسیار موثر است. استوئین یک ماده حد واسط است و در محیط قلیایی به دی استیل تبدیل می شود و این دی استیل مسئول تولید رنگ در ازمایش می باشد.
4.1. روش کار
1. کشت باکتری در محیط کشت MRVP ( متیل ردوکس- پروسکوئر براث) یا محیط کشت گلوکز فسفات براث
2. اینکوباتورگذاری (دمای 25 یا 37 درجه سانتی گراد و 24 تا 48 ساعت)
3. افزودن 12 قطره معرف باریت
4. قرار دادن لوله به حال خود به مدت 30 الی 45 دقیقه
4.2. نتایج تست
در صورت مثبت بودن نتیجه تست، بعد از 45 دقیقه مورد نظر رنگ صورتی در سطح مشخص میشود و بعد از حدود 2 ساعت واکنش شدیدتر می شود و رنگ قرمز می شود.
5. تست سیترات
برای انجام این آزمایش از محیط کشت سیمون سیترات آگار استفاده می شود که یکی از محیطهای جامد لوله ای است . ترکیبات این محیط کشت عبارتند از : ( آمونیوم دی هیدروژن فسفات ، سدیم آمونیوم هیدروژن فسفات ، کلرور سدیم ، سیترات سدیم ، سولفات منيزيم ، بـرم تیمول بلو و آگار ) . معرف این محیط کشت برم تیمول بلو است که در محیط قلیایی آبی، در محیط اسیدی زرد و در محیط خنثی سبز رنگ است . هدف از این تست بررسی قدرت باکتریها در استفاده از سیترات به عنوان تنها منبع کربن و در نتیجه تغییر pH محیط است . بعضی از باکتریهای خانواده انتروباکتریاسه آنزیم سیترات پرمئاز تولید می کنند که قادر به تجزیه سیترات هستند : CO2 حاصل از این واکنش با سدیم و آب ترکیب می شود و ایجاد کربنات سدیم می کند که محیط را به شدت قلیایی می کند و یا اینکه باکتریهای تجزیه کننده سیترات از نمکهای آمونیاکی به عنوان منبع نیتروژن استفاده کرده و تولید NH3 می کنند که محیط را قلیایی می کند .
5.1. روش کار
1. تهیه محیط کشت سیمون سیترات آگار در داخل لوله های آزمایش
2. قرار دادن لوله های به صورت شیب دار و منعقد شدن
3. کشت باکتری مورد نظر( قسمت عمقی محیط را به صورت ضربه ای و سطح شیب دار را به صورت زیگزاک مانند کشت دهید)
4. اینکوباتورگذاری(24 تا 48 ساعت و با دمای 25 تا 37 درجه سانتی گراد)
5.2. نتایج تست
اگر رنگ محیط آبی شود نتیجه تست سیترات مثبت است و سیترات تجزیه شده و محیط قلیایی شده است و در غیر این صورت سیترات منفی است.
