از نظر مواد اولیه، عمدتا دو نوع قهوه وجود دارد. قهوه عربیکا و قهوه روبوستا. قهوه Arabica را می توان در درجه اول در آمریکای لاتین ، هند و اندونزی یافت. طعم قهوه عربیکا ملایم است و قیمت بالایی دارد، زیرا هر دانه قهوه باید دستچین شود و با توجه به میزان رسیده بودن آن با دقت انتخاب شود. قهوه Robusta در درجه اول در آفریقا، هند و اندونزی پرورش می یابد. قهوه ربوستا عطر و طعم سخت تری دارد و ارزان تر است زیرا برداشت دانه ها بدون توجه به سطح بلوغ آنها امکان پذیر است. قهوه روبوستا به دلیل قیمت رقابتی بیشتر برای تهیه قهوه فوری ترجیح داده می شود.
1. پیش فرآوری:
قبل از پردازش دانه های قهوه خریداری شده از بازار، لازم است که جدا کردن صفحه ای انجام دهیم وگرد آن را بزداییم، سپس دانه ها را برای تفت دادن ذخیره کنیم. پس از جداسازی، دانه های قهوه به درجه های مختلفی تفکیک می شوند، پارامترهای مختلف تفت دادن برای گریدهای مختلف دانه ها بکار میرود، تا بهترین نتیجه تفت دادن را داشته باشید.
2. برشته کردن قهوه:
یک دانه قهوه کوچک حاوی بیش از 2000 ماده است ، تاکنون حدود 700 نوع نوع آن را می شناسیم. فرآیند برشته کردن، کربناسیون مواد موثره موجود در دانه های قهوه، تولید روغن قهوه و تولید قهوه با کیفیت بالا با سبک سازگار است. قهوه فوری یا آماده از قهوه سبز رست شده (بو داده) وسپس آسیاب شده تهیه میشود. در فرآیند صنعتی ابتدا قهوه را در دمای 230 درجه سانتیگراد به مدت 7 الی 15 دقیقه رست داده و سپس آن را به سرعت تا دمای 40 درجه سرد میکنند.
3. آسیاب کردن:
قهوه را با درجه ریز (بین 0.5 تا 1 میلیمتر) آسیاب میکنند و چون مقدار زیادی از آروما و عطر آن در فضا پراکنده میشود آن را در مخازنی ذخیره میکنند.
در برخی روشها پس از آماده سازی پودر قهوه، عطر اصیل قهوه از دست میرود، بنابرین پس از اتمام فرآیند یا هنگام بسته بندی محصول نهایی، مجددا این خاصیت را که از گازهای آزاد شده در هنگام فرآیند بودادن یا آسیاب شدن قهوه و یا از تقطیر بخار قهوه پس از تکمیل فرآیند دمشدن استحصا میشود، به صورت جدا، به پودر قهوه فوری اسپری می نمایند.
4. دم کشیدن:
قهوه ساییده شده اکنون با آب مخلوط می شود تا دم بکشد ، دقیقاً مانند آنچه در خانه با استفاده از فرنچ پرس انجام می دهید
5. تبخیر:
قهوه دم کرده و فیلترشده به مخزن غول تبخیری ارسال می شود، محتوای آب عصاره کاهش داده میشود و در مصرف انرژی در بخش خشک کردن صرفه جویی میشود.
6. خشک کردن:
دو نوع فرایند خشک کردن برای قهوه وجود دارد:
خشک کردن انجمادی:
در روش خشک کردن انجمادی ، قهوه آماده شده در دمای40- درجه سانتیگراد منجمد و پس از برش تبدیل به تکه های جامد و حلال در آب میشوند. سپس آنها را در دمای پایین و تحت خلاء خشک میکنند که در نتیجه تبدیل به قهوه فوری آماده مصرف میشود. در این روش کیفیت عطر و طعم با توجه به درجه حرارت بسیار کم و شرایط خشک کردن ملایم، محافظت می شود. از مزیتهای این روش اکسید نشدن قهوه، ایجاد نشدن ترکیبات جدید در قهوه، کاهش چسبندگی و تودهای شدن قهوه میباشد. در این روش هنوز مقداری آب در قهوه باقی میماند که باید خارج شود.
تصعید: اگر قرار باشد قهوه دوباره به مایع تبدیل شود ، عطرآن آزاد شده و از بین می روند. تصعید با گرم کردن قهوه در دمای 60 درجه سانتیگراد در خلا قوی حاصل می شود. تحت فشار، آب منجمد مستقیماً به بخار تبدیل میشود.
وقتی گرانول های قهوه از خلا خارج می شوند ، با رایحه محفوظ، با موفقیت خشک می شوند. گرانول ها در صورت نگهداری در دمای اتاق، در حالت جامد باقی می مانند
خشک کردن پاششی:
در روش خشک کردن پاششی قهوه آماده شده به یک جریان هوای گرم در بالای یک برج استوانه ای بلند اسپری می شود. قطرات قهوه در این برج رطوبت خود را ازدست داده و در زمانی که به پایین استوانه میرسند تبدیل به جامدی حلال در آب و بافتدار میشوند. این پودر آماده حل شدن مجدد در آب است . با توجه به نوع این فرآیند کیفیت عطر و طعم قهوه تا حد امکان حفظ میشود. این فرآیند پرکاربردترین روش برای تهیه قهوه فوری است. قهوه فوری حاصل از این روش رنگ روشنتر و دانه بندی درشتتر دارد که به اصطلاح قهوه گلد نامیده میشود.
7. بازیابی عطر:
اکنون دانه های قهوه جمع آوری شده و رایحه هایی که قبلاً با گاز نیتروژن گرفته شده بودند، با عبور از داخل تانک های بزرگ، عطرها روی گرانول ها پاشیده می شوند.
8. بسته بندی:
برای بسته بندی کافی میکس به صورت تک نفره نیاز به دستگاه بسته بندی ساشه پودری داریم که این دستگاه به صورت تمام اتوماتیک پودر کافی میکس را به صورت ساشه بسته بندی می کند.
برای بسته بندی پودر کافی میکس به صورت قوطی از دستگاه قوطی پرکن پودری استفاده می شود این دستگاه به صورت تمام اتوماتیک در اوزان 20 تا 900 گرم می تواند انواع قوطی های پلاستیکی، فلزی، پت و. .. را پر کند. همچنین برای بسته بندی این محصول به صورت وزنی داخل سلفون با دستگاه بسته بندی پودری سلفونی کار انجام می پذیرد. اگر بخواهیم در اوزان بالاتر از یک کیلو 2، 3، 5 کیلو این محصول را بسته بندی کنیم از دستگاه بسته بندی کیسه پرکن پودری باید استفاده کنیم. برای جلوگیری از از دستدادن عطر و طعم قهوه فوری نباید با اکسیژن در تماس باشد لذا آن را به صورت وکیوم یا با پرکردن گازهای بی اثر مانند دیاکسیدکربن یا نیتروژن بسته بندی میکنند
فرایند تولید قهوه فوری و انواع تست ها و آزمایشات در هر مرحله: